Βρεφικοί Κολικοί και Ομοιοπαθητική – Η Φυσική Λύση

Τι είναι οι βρεφικοί κολικοί

Οι βρεφικοί κολικοί είναι μια κατάσταση που αφορά τα βρέφη και χαρακτηρίζεται από επεισόδια έντονου κλάματος και ανησυχίας.

Παρόλο που θεωρείται μια αυτοπεριοριζόμενη κατάσταση που υποχωρεί μετά από λίγους μήνες, έχει σημαντικό αντίκτυπο στο περιβάλλον του παιδιού, διότι προκαλεί υψηλά επίπεδα γονικής δυσφορίας (Raiha et al., 2002) και επηρεάζει δραματικά την ποιότητα του ύπνου των μελών της οικογένειας, οι οποίοι μεταφέρουν επί ώρες το μωρό στην αγκαλιά τους ή το μεταφέρουν οδικώς, απεγνωσμένοι.

Ο ήχος του κλάματος ενός μωρού που υποφέρει με κολικό είναι αντικειμενικά σε τόνο διαφορετικός (LaGasse et al., 2005) και η έντασή του σχετίζεται με απότομες κινήσεις έως και βίαιες γονικές αντιδράσεις προς το βρέφος (Greeff, 2007).

Επίσης, σχετίζεται με αίσθημα ανημποριάς, ανεπάρκειας και απόγνωσης σε μητέρες που αδυνατούν να ανακουφίσουν τα μωρά τους (Cox, 2008).

Τα κύρια χαρακτηριστικά των βρεφικών κολικών

Επεισόδια κλάματος: Το βρέφος κλαίει έντονα, συνήθως κατά τη διάρκεια της νύχτας, και το κλάμα μπορεί να διαρκέσει ακόμη και για τρεις ώρες (Zwart et al., 2007). Κατά τη διάρκεια της κρίσης το βρέφος τεντώνει τα πόδια του, σφίγγεται με μεγάλη ένταση και κοκκινίζει το πρόσωπό του. Φαίνεται να ανακουφίζεται προσωρινά όταν το κρατούν ή το κουνάνε. Τα επεισόδια παρατηρούνται περισσότερες από τρεις φορές την εβδομάδα.

Κύριες αιτίες που μπορεί να σχετίζονται με τους βρεφικούς κολικούς

• Ανωριμότητα του πεπτικού συστήματος: Τα βρέφη συχνά έχουν ανώριμο πεπτικό σύστημα, που μπορεί να προκαλεί δυσκολίες στην πέψη και συγκέντρωση αερίων. Πρόωρα μωρά με χαμηλό βάρος δείχνουν να βιώνουν εντονότερα επεισόδια και μεγάλης διάρκειας κολικούς (Sondergaard et al., 2000).
• Φαρμακευτικές αγωγές & συμβατικά φάρμακα: Αποτελούν κύριο αίτιο δυσβίωσης του μικροβιώματος στον πεπτικό άξονα και, σε συνδυασμό με την ανωριμότητα, το πρόβλημα διογκώνεται.
• Αερισμός/μετεωρισμός: Η κατάποση αέρα κατά τη διάρκεια της σίτισης μπορεί να προκαλέσει φούσκωμα, επώδυνο τυμπανισμό και άβολα συναισθήματα, οδηγώντας σε κλάμα.
• Διατροφικές αλλεργίες ή ευαισθησίες: Ορισμένα βρέφη μπορεί να είναι ευαίσθητα σε συστατικά τροφών, όπως οι πρωτεΐνες γάλακτος ή άλλες τροφές που καταναλώνει η μητέρα. Σε περίπτωση μη θηλασμού, οι φόρμουλες προκαλούν δυσανεξίες. Η δυσανεξία στη λακτόζη προκαλεί ζυμώσεις που διογκώνουν τον πεπτικό σωλήνα και σχετίζονται με κολικό και πόνο (Kanabar, 2008· Savino, 2007).
• Υπερδιέγερση ή άγχος: Περιβαλλοντικοί παράγοντες, όπως δυνατοί ήχοι ή υπερβολική δραστηριότητα, μπορεί να προκαλέσουν ανησυχία στα βρέφη. Είναι σημαντικό τους πρώτους 2–3 μήνες εξωμήτριας ζωής το νεογνό να προστατεύεται από τα πολλά ερεθίσματα και να υπάρχει ρουτίνα στην καθημερινή του φροντίδα. Η επαφή (skin to skin) λειτουργεί ρυθμιστικά και βοηθητικά (Moberg, 2013).
• Μητρικός θηλασμός και διατροφή: Ορισμένες τροφές που καταναλώνει η μητέρα κατά τη διάρκεια του θηλασμού μπορεί να επηρεάσουν το βρέφος και να οδηγήσουν σε κολικούς. Ακόμα και το κάπνισμα θεωρείται παράγοντας (Hill et al., 2005).
• Ψυχολογικοί παράγοντες: Επειδή τα βρέφη είναι ευαίσθητα στο περιβάλλον, το άγχος ή η πίεση που μπορεί να νιώθει η μητέρα μπορεί να επηρεάσει το βρέφος (Savino, 2007). Η υπερδιέγερση συμβάλλει και εντείνει.

Η ομοιοπαθητική ως μοντέλο φροντίδας

• Η ομοιοπαθητική είναι μια ολιστική προσέγγιση που χρησιμοποιεί ομοιοπαθητικά σκευάσματα για να ρυθμίσει τη ζωτική δύναμη, την ομοιόσταση, προς την κατεύθυνση της υγείας και της επιθυμητής ισορροπίας. Ως θεραπευτικό σύστημα επιλέγεται συστηματικά παγκοσμίως (Bodeker G., 2005), ενώ κατέχει διαφορετική νομική ρύθμιση σε κάθε χώρα, ακόμη και εντός των ευρωπαϊκών χωρών.
• Αλλού είναι ενταγμένη εντός του Εθνικού Συστήματος Υγείας και αλλού όχι· αλλού είναι ενταγμένη στα πανεπιστήμια και αλλού όχι· αλλού εφαρμόζεται από ιατρούς μετεκπαιδευμένους στην ομοιοπαθητική και αλλού εφαρμόζεται από επαγγελματίες ομοιοπαθητικούς ανώτατων σπουδών, παράλληλα με ιατρούς (Fisher et al., 2014).
• Σε χώρες όπου η ομοιοπαθητική είναι ενταγμένη στο Εθνικό Σύστημα Υγείας, η ομοιοπαθητική αγωγή για κολικούς προσφέρεται εντός του Ε.Σ.Υ. (Ekins-Daukes S. et al., 2004), ενώ σε χώρες που δεν είναι ενταγμένη προσφέρεται ιδιωτικά.
• Η αποτελεσματικότητα της ομοιοπαθητικής (Haidvogl M. et al., 2007· Taylor J.A. et al., 2011· Sinha M.N. et al., 2012), ο φόβος για τις ανεπιθύμητες ενέργειες των συμβατικών φαρμάκων και η δυσαρέσκεια των πολιτών με τη συμβατική προσέγγιση αποτελούν λόγους που η ομοιοπαθητική επιλέγεται από τους πολίτες ως μοντέλο θεραπείας (Buskin S. et al., 2016). Καταγεγραμμένα στοιχεία από το πρόγραμμα “Integrative Pediatrics” εντός του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου Παίδων D. von Hauner στο Μόναχο δείχνουν ότι το 80% των κηδεμόνων επιθυμεί την ομοιοπαθητική θεραπεία για τα παιδιά τους. Η ομοιοπαθητική εκεί παρέχεται από το 1995, είτε αποκλειστικά είτε συνδυαστικά με συμβατικά φάρμακα (Kruse S. et al., 2017).
• Πριν από δεκαετίες, το 2001, η Αμερικανική Ακαδημία Παιδιάτρων (AAP) και τα μέλη της, αναγνωρίζοντας τις ανάγκες του πληθυσμού για εναλλακτικές θεραπείες, δεσμεύτηκαν να ενημερώνουν αντικειμενικά τους γονείς για την ύπαρξη των εναλλακτικών συμπληρωματικών θεραπειών, παρόλο που οι ίδιοι επαγγελματικά εξασκούν τη συμβατική ιατρική ως μοντέλο θεραπείας (Kemper K.J., 2004).
• Τις τελευταίες δεκαετίες η χρήση των εναλλακτικών συμπληρωματικών θεραπειών έχει αυξηθεί ραγδαία και στον παιδιατρικό πληθυσμό (Zuzak T.J. et al., 2013· Kemper K.J. et al., 2008· Ekins-Daukes et al., 2004· Beer A.M. et al., 2016). Αύξηση παρατηρούμε σε παραπομπές προς ομοιοπαθητική θεραπεία με κύρια αιτήματα τον βρεφικό κολικό, αναπνευστικά προβλήματα, εκδορές, επαναλαμβανόμενες λοιμώξεις κ.ά. (Beer A.M. et al., 2016).

Η ομοιοπαθητική & οι βρεφικοί κολικοί

Η ομοιοπαθητική είναι μια εναλλακτική μέθοδος που χρησιμοποιεί ουσίες από το φυτικό/ζωικό/ορυκτό βασίλειο σε εξαιρετικά αραιωμένες δόσεις (highly diluted substances) και στοχεύει στην κινητοποίηση (triggering) της αυτοΐασης του οργανισμού. Για τον βρεφικό κολικό, η ομοιοπαθητική προσφέρει λύση χωρίς παρενέργειες, μιας και η διαδικασία αραίωσης/δυναμοποίησης έχει μηδενική τοξικότητα.

Οι μεθοδολογίες ανάλυσης που αξιοποιούν οι ομοιοπαθητικοί παγκοσμίως για την ανεύρεση ομοιοπαθητικού σκευάσματος (homeopathic repertory–analysis–prescription) ποικίλλουν. Ενδεικτικά:

• εξατομικευμένη ιδιοσυγκρασιακή (individualised constitutional prescription)
• εξατομικευμένη οξεία (individualised acute prescription)
• ισοπαθητική (isopathic approach)
• πολυφαρμακία (complex therapeutics/polypharmacy)
• κληρονομική (miasmatic prescription using nosodes)

Κλασική ομοιοπαθητική – λήψη μίας ουσίας

Το ομοιοπαθητικό (simillimum) «φέρνει» μια αρχική ουσία και την πληροφορία συμπτωμάτων όμοια με την εικόνα συμπτωμάτων που εκδηλώνει η ζωτική δύναμη του ατόμου. Με τη λήψη του, ανταποκρίνεται άμεσα η ομοιόσταση και η μεταβολή συμβαίνει. Η απορρυθμισμένη από την ισορροπία ζωτική δύναμη επανέρχεται σε φυσιολογικά επίπεδα (O’Reilly W.B., 1996). Το ομοιοπαθητικό επιλέγεται μετά από ομοιοπαθητική συνεδρία, στην οποία έχει ληφθεί αναλυτική εικόνα των συμπεριφορών και συμπτωμάτων του παιδιού.

Πολυφαρμακία (complex therapeutic methodology approach)

Στην ομοιοπαθητική πολυφαρμακία (polypharmacy–complex remedy) έχουμε ένα σκεύασμα το οποίο περιέχει συνδυασμό από περισσότερα ομοιοπαθητικά μαζί. Συνήθως σε τέτοιου είδους σκευάσματα η δυναμοποίηση είναι στη δεκαδική αραίωση D ή X (p. 76, Watson, 2004). Κατά την άποψη του Kayne (2002), η πολυφαρμακία ως μεθοδολογία (complex remedy) αυξάνει την πιθανότητα να χορηγηθεί κάτι αποτελεσματικό, που άμεσα θα ανακουφίσει, χωρίς να χάνεται χρόνος. Το complex remedy εστιάζει στα κύρια συμπτώματα (major symptoms) ενός βρεφικού κολικού, σε αντίθεση με την εξατομικευμένη επιλογή της μίας ουσίας (Carroll, 2009).

Στα πλαίσια της complex therapeutic approach υπάρχει πιστοποιημένο ομοιοπαθητικό σκεύασμα υγρής μορφής, ονομαζόμενο Colikind (Deutsche Homöopathie Union, DHU, Karlsruhe Germany). Αποτελεί σύνθεση πέντε ομοιοπαθητικών, αραιωμένων στη δεκαδική αραίωση (D6), το οποίο σε μελέτη έχει αποδειχθεί ότι είναι αποτελεσματικότερο και αμεσότερο στη βελτίωση των κολικών έναντι συμβατικής αγωγής (Buskin S. et al., 2016).

Άλλο πιστοποιημένο προϊόν, σύνθεση από αραιωμένα ομοιοπαθητικά στη δεκαδική αραίωση (D6), το Enterokind, σε μελέτη αποδείχθηκε εξίσου αποτελεσματικό σε βρεφικούς κολικούς (Klement C., 2023) και αποτελεσματικότερο από συμβατικό φάρμακο (Raak C. et al., 2019).

Το Megan είναι ένα άλλο ομοιοπαθητικό σκεύασμα με 10 διαφορετικά ομοιοπαθητικά (complex remedy / polypharmacy), όλα στη δεκαδική αραίωση (D), που επίσης ενδείκνυται στους βρεφικούς κολικούς ως αποτελεσματικό (Pestana-Caldeira J.N.).